Russische machthebbers, onder wie Ivan ‘de Verschrikkelijke’ en Josef Stalin, domineerden de bevolking met soms uiterst brute methoden. Volgens een nieuwe studie gebruikten zij echter ook een veel subtieler middel, namelijk wodka.

Er is een duidelijk verband tussen de consumptie daarvan en het ondemocratische karakter van politieke instituten in Rusland, stelt onderzoeker Mark Schrad. Hij beschreef dit ‘machtsinstrument’ in de onlangs gepubliceerde studie Alcohol, autocratie en de geheime geschiedenis van de Russische staat.

Russen drinken jaarlijks gemiddeld 15,7 liter pure alcohol. Dit komt volgens The Moscow Times voor een volwassen man neer op wekelijks twee flessen wodka en dertien bier. Schrad beweert dat mensen wodka niet zozeer waarderen om de smaak, maar eerder “om dronken te worden”.

Het Russische alcoholprobleem vloeit volgens hem voort “uit generaties van overheden die de vruchten plukten van een geïntoxiceerde bevolking.” De populatie is hierdoor “permanent verward en kan geen vuist maken tegen de machthebbers”, aldus de auteur.

Een goed voorbeeld hiervan vindt hij de meedogenloze dictator Stalin, die zijn gesprekspartners stomdronken voerde zodat hij ze eenvoudiger kon manipuleren. Deze truc zou op de gehele samenleving toegepast zijn door zowel de tsaren als hun communistische opvolgers. De bevolking werd “niet direct dronken gevoerd, maar wel probeerde de overheid elke poging tot matiging te saboteren”.

Economisch motief: belastingen

Het staatsbudget van de communisten was voor ongeveer 25 procent afhankelijk van drank en dat van de tsaren zelfs voor een derde, beweert Grad. Er ontstond zo een ‘belastinginkomsten-val’: als mensen minder zouden drinken, kon dat de financiële stabiliteit van de autocratie ondermijnen.

De strijd tegen alcohol maakte leider Michael Gorbatsjov niet alleen ernstig impopulair, maar zorgde ook voor economische en sociale problemen.

DF

Gerelateerd:

Dure wodka vergroot illegaal aanbod

‘Horror in Rusland’: adoptie & wodka

Saoedische douanier importeert alcohol

Minister Marokko tegen alcoholverbod

Stoli-wodka steunt gays & lesbo’s Rusland

Tags:     drugs / drank   |   ideologie   |   verzet